Η τρίκλιτη Βασιλική της Αγίας, προστάτιδας
των Βλαχοφώνων, ανεγέρθηκε με δαπάνες των κατοίκων το 1856, Είναι ένας
από τους τρεις μεγαλύτερους ναούς στο σημερινό κράτος των Σκοπίων, που
εγκατέλειψε στην καταστροφική φθορά του χρόνου.
Ανιστορήθηκε το 1998 με δαπάνες του
Νίκου Παληγόρα, μεγαλοεπιχειρηματία εισαγωγής - εξαγωγής και επεξεργασίας
μετάλλων. Σημειωτέων ότι η οικογένεια Παληγόρα, μετανάστευσε στην Μηλοβίστα από
τη γειτονική Νέβεσκα - Νυμφαίο. πριν από διακόσια χρόνια.
Σε πολλές από τις αγιογραφίες στην Αγία Παρασκευή (1892) Μηλόβιστας των Σκοπίων (FYROM), οι νεορωσικές επιδράσεις είναι εμφανείς και
αυτό φαίνεται από το γενικότερο ύφος, όπως για παράδειγμα η εικόνα με τη
Θεοτόκο και τα στρογγυλοποιημένα πρόσωπα και με τις αναγεννησιακού τύπου
κεφαλές των αγγέλων κάτω από το θρόνο της Παναγίας.
Οι Αγιογραφίες στο Ναό Αγίας Παρασκευής στη Μηλόβιστα
Σκοπίων, είναι έργα των Χιονιαδιτών αγιογράφων Σωκράτη Ματθαίου, Χριστοδούλου
και Θωμά Αναστασίου (1892).
The village of Milovista (Malovishte) is the only inhabited settlement in the western part of the Pelister National Park, 10 km from Bitola.The village is situated at the crossing of several small water streams forming the Shemnica river. Historical sources mention this village for the first time in the 16th century. Preliminary archaeological excavations discovered the remains of late Classical buildings, located along the ancient Via Egnatia, which crossed this region. It is supposed that the oldest nucleus of the village be set up on the location of the village centre, called Muzgaga. People coming from three, still existing quarters, known as the Upper Quarter, Along the Pit and the Lower Quarter, gathered there around the inn, the school and several stores.
The inhabitants of Malovishte are the Vlahos, Aromans. The tradition of this ethnic group is expressed particularly in its vernacular architecture, comprising stone buildings in the form of towers, as well as buildings influenced by the European historicism. House interiors had three essential functions: domestic economy, residence, and hospitality for the guests. The interiors are furnished with built-in cupboards for storing the kitchenware, wardrobe for bedclothes (sergen), and shelves embellishing the fireplace. They are decorated with wooden ceilings contrasting with the geometrical patterns and vivid colors of the woven rugs. The interiors are very functional.Οι εσωτερικοί χώροι είναι πολύ λειτουργικό.The unique spatial structure with visually separated quarters, the narrow streets, the spectacular natural environment, and the diversity of houses, are the main features that contribute to the significance of this village, one of the few traditional heritage settlements still inhabited. Malovishte is a testimony to the authentic culture and traditions of the Vlahos community. The unique spatial structure of the village, the diversity of the house typology, the spectacular natural environment, are the main features that contribute to the significance of this village. http://www.seecorridors.eu/filebank/file_162.pdf
