του ξυπνητή αρχίζει το τουφέκι…
Χώματα ελληνικά! Σ' εσάς θαμμένα
των πατέρων τα κόκαλα χιλιάδες...
Μ' αυτά τα δύο χαρακτηριστικά δίστιχα,ο εθνικός μας ποιητή Κωστής Παλαμάς αναφέροται στις δύο περήφανες αλησμόνητες πόλεις, το "Μελένικο" και το "Μοναστήρι".
Η ιστορία του Μελενίκου
Το Μελένικο ιδρύθηκε στην αρχαιότητα από την Θρακική φυλή των Μαίδων, αν και δεν είναι γνωστή η αρχαία ονομασία του. Η σημερινή ονομασία του έχει ρίζα το
«Μέλας Οίκος=Μελένοικος-Πολιτικών αντιπάλων του παλατιού, δηλ. ανωτέρων κληρικών, στρατηγών πριγκίπων, που όπως ήταν φυσικό δημιούργησαν μια ξεχωριστή πνευματική κοινωνία.
Αντίθετα, οι Βούλγαροι υποστηρίζουν ότι προέρχεται από την Σλαβική λέξη "Μελ" (κιμωλία), λόγω των περιέργων σχηματισμών των αμμωδών λόφων που περιβάλλουν την πόλη. Στην διάρκεια της ιστορίας του έχει περάσει στην κατοχή των Μακεδόνων (Φίλιππος o B'), των Ρωμαίων και των Βυζαντινών, των Βουλγάρων, των Σέρβων και των Οθωμανών. Σήμερα ανήκει στην Βουλγαρία. Βρίσκεται στην νότια Βουλγαρία, πολύ κοντά στα σύνορα με την Ελλάδα.
Το Μελένικο ανάγει την αρχή του στον 6ο αι. μ.Χ. Ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός έχτισε εκεί ένα φρούριο, για να προστατεύει την περιοχή από τις βαρβαρικές επιδρομές και γύρω από αυτό άρχισε να χτίζεται σιγά-σιγά ένας οικισμός που έφθασε στη μεγάλη του ακμή επί Τουρκοκρατίας. Η οικονομική αυτή ακμή, από την οποία πήγασε η κοινωνική και πολιτιστική, οφειλόταν στην εμπορία των εξαιρετικών κρασιών, των υφαντών, των δερμάτων, των χάλκινων σκευών και των όπλων με χώρες της Κεντρικής Ευρώπης. Βέβαια, την πρωτοκαθεδρία στις εξαγωγές είχε το κρασί. Η καταπληκτική του ποιότητα οφειλόταν, πέρα από την παραδοσιακή καλλιέργεια των αμπελιών, στον τρόπο διατήρησης των κρασιών μέσα στις «τρυπητές», τις υπόγειες στοές που μοιάζουν με λαβύρινθους, και τις οποίες λάξευαν οι ίδιοι οι αμπελοκαλλιεργητές στον ασβεστολιθικό βράχο, πάνω στον οποίο «κάθονταν» τα σπίτια τους. Σ' αυτές τις στοές η θερμοκρασία είναι πάντα σταθερή στους 9-12 βαθμούς, χειμώνα - καλοκαίρι.
Ο επισκέπτης του σημερινού χωριού μπορεί να θαυμάσει ένα τέτοιο υπόγειο σύστημα στο αρχοντικό του Κορδόπουλου, το οποίο έχει μετατραπεί σήμερα σε Λαογραφικό Μουσείο.Η αρχιτεκτονική των σπιτιών και όλου του οικισμού (αποδεικτικά της κτισμένης Ιστορίας ενός τόπου) είναι καθαρά μακεδονική.
Το Μελένικο έφτασε σε τέτοια ακμή, που από το 1813 διέθετε Ελληνικό Καταστατικό Χάρτη, το περίφημο «Κοινόν Μελενίκου», ένα από τα πρώτα ελληνικά Συντάγματα και αποτελούσε μια αυτοθεσμισμένη ελληνική πολιτεία εν μέσω τουρκοκρατίας.
Το Ελληνικότατο Μελένικο διακρίνονταν ανέκαθεν για την πνευματική του παράδοση. Στα Γράμματα κατείχε την 5η θέση, μετά την Χίο, την Σμύρνη, τις Κυδωνιές και την Κέρκυρα.
Ήδη, από του έτους 1880 λειτουργούσε στο Μελένικο ανώτερο Ελληνικό Σχολείο.
Στον ιερό αυτόν τόπο γεννήθηκαν ο Αναστάσιος Πολυζωίδης,ο διάσημος νομομαθής και αγωνιστής του 1821 που υπερασπίσθηκε τον Θ. Κολοκοτρώνη στη διαβόητη δίκη, ο Αναστάσιος Παλατίδης, ο Μανασσής Ηλιάδης, ο Θεοδόσιος Ηλιάδης, η ονομαστή οικογένεια των Χρηστομάνων με προσωπικότητες λαμπρές στο χώρο των τεχνών και των γραμμάτων, Ο πιο γνωστός είναι ο Κωνσταντίνος Χρηστομάνος (1867-1911), ο ιδρυτής της «Νέας Σκηνής» στην Αθήνα το 1901 που τάραξε τα θεατρικά ύδατα στην ελληνική πρωτεύουσα,
και τόσες άλλες προσωπικότητες που τίμησαν και κόσμησαν την ιστορία της χώρας μας, περιποιεί δε τιμή για τον Σύνδεσμό μας το γεγονός ότι εξέχουσες προσωπικότητες του πνευματικού, καλλιτεχνικού, οικονομικού και κοινωνικού γίγνεσθαι της χώρας μας κατάγονται από το Μελένικο και φέρουν αυτή τους την καταγωγή σαν τίτλο τιμής.
Να συμπληρωσω στο ωραιο σας σημειωμα, οτι το Μελενικο ήταν παραδοσιακά ενας τεραστιος αμπελώνας, με τετοια ποιοτητα κρασιου ωστε ο Τσωρτσιλ επινε μόνο απ αυτό. Στο Μελενικο σωζεται το σπιτι του Κορδοπουλου και στην ακμή του ειχε περισσοτερες απο 100 εκκλησιες!!!Οταν πηγα στο μοναστηρι του Ραιδεστινου ή Ροζεν, γνωστο κι απ την Πηνελόπη Δελτα) η Βουλγαρα ξεναγος προσπαθουσε να με πεισει οτι οι Ελληνες ηταν μεταγενεστεροι των Βουλγαρων και οτι οι Ελληνες κατελαβαν περιστασιακα το Μοναστηρι κι ετσι αφησαν τις υπεροχες εικονες με ελληνικους τιτλους που βρισκονται εκει.
ΑπάντησηΔιαγραφή